Նատալի Ղալեչյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

1.Կատարե՛ք կոտորակների հանում:

63/15 – 48/15 =63-48/15=    15/15

100/19 – 31/19=100-31/19= 69/19

8/7 – 1=8/7-1/7=8-1/7=7/7

10/197 – 4/197=10-4/197=6/197

2.Անկանոն կոտորակից նույն հայտարարն ունեցող ի՞նչ կանոնավոր կոտորակ պետք է հանել, որպեսզի պատասխանը բնական թիվ լինի.

10/3-1/3=10-1/3=9/3

29/7-1/7=29-1/7=28/7

62/11-7/11=62-7/11=55/11

3.ABC եռանկյան պարագիծը 12/7 սմ է: Հայտնի է, որ AC = 5/7 սմ, AB = 3/7 սմ: Գտե՛ք BC կողմի երկարությունը:

1.  5/7+3/7=5+3/7=8/7
2. 12/7-8/7=4/7

4.Ի՞նչ կոտորակ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն:

82/105 +9/105= 91/105

18/12+ 11/12 = 29/12

5.Կատարե՛ք կոտորակների հանում:

27/24 – 19/32= 108-57=51/96

25/81 – 5/18= 50-45=5/162

35/48  — 17/36=105-68=37/144

43/64 – 15/24=129-120=9/2

81/56 – 3/14=81-12=69/56

72/169 – 5/26=144-65=79/338

6.Գտե՛ք որևէ երկու կոտորակ, որոնց տարբերությունը լինի՝

4/9     7/9-3/9=7-3/9=4/9

17/5     20/5-3/5=20-3/5=17/5

18/13   21/13-3/13=21-3/13=18/13

Հարցեր   և  առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է սառցադաշտը: Ինչպե՞ս է առաջանում:

   Սառցադաշտերի առաջացումը: Երկրագնդի որոշ տեղամասերում, որ­տեղ գրեթե ամբողջ տարին օդի ջերմաստիճանը 0⁰-ից ցածր է, տեղումները թափվում են հիմնականում ձյան տեսքով:

2. Որո՞նք են սառցադաշտերի երկու հիմնական տիպերը:

Առանձնացնում են սառցադաշտերի երկու տիպ՝ ծածկույթային և լեռնահովտային:

3. Ի՞նչ է այսբերգը: Ինչպե՞ս է առաջանում:

Սառցադաշտերից դեպի օվկիանոս են սահում,  իջնում առանձին սառ­ցե զանգվածներ, որոնք ցամաքի ափամերձ մասերում օվկիանոսի հսկա ալիքների շնորհիվ պոկվում են և լողում օվկիանոսի ջրերում: Այդ լողացող հսկա սառցասարերն անվանում են այսբերգներ:

Այսբերգները շատ վտանգավոր են նավարկության համար, որովհետև դրանց ծավալի մեծ մասը՝ 3/4-ը, ընկղմված է ջրի մեջ, ուստի հեռվից դիտե­լիս շատ փոքր են երևում: Հայտնի «Տիտանիկ» նավի խորտակումը  1912 թ. պայմանավորված էրհսկա այսբերգի հետ բախմամբ:

4. Ի՞նչ աշխատանք է կատարում սառցադաշտը:
Սառցադաշտը   շարժվե­լիս կատարում է քայքայիչ  աշխատ

 

 

ԻՄ ԵՐԳԸ

1. Կատարել գումարում

• 1/3+5/3=6/3
• 2/5+6/5=8/5
• 9/13+8/13=17/13
• 13/15+2/15=15/15
• 1/2+7/2+9/2=17/2
• 3/4+14/4+6/4=23/4
• 9/15+8/15+12/15=29/12
• 1/2+1/2+1/2=3/2
• 1/5+7/5+9/5=17/5
• 4/13+5/13+1/13=10/13
• 1/9+3/9+5/9=9/9
• Կոտորկաները բերել ընդհանուր հայտարարի և կատարել գումարում

• 2/3+5/6=
• 3/2+7/6=
• 14/15+1/5=
• 2/5+4/5=
• 1/20+4/10=
• 4/15+3/5=
• 12/20+4/7=
• 24/30-1/6=
• 35/16-2/32=
• 1/15+4/20+6/60=
• 34/7-2/14+5/6=
• 1/5+3/10=
• 3/6+2/4=
• 5/20+1/4=
• 6/15+3/10=
• 3/7+4/10=
• 14/20+7/10=

1.Կարմիրով նշված բառերի բացատրությունը բառարանում նայեք, սովորեք:

ջաղացպան-ջրաղացի աշխատանքին հսկող՝ ջրաղացը բանեցնող մարդ

քուրք- մուշտակ

փոստալ- մորթե հնամաշ գլխարկ:

բաղարջ- առանց խյուսի և յուղի թխած գաթա

լինգ-մետաղյա ձող

կոտ -փայտե աման, որ իբրև չափ Էր ծառայում հացահատիկի համար

վեզիրն-Մերձավոր Արևելքի մի շարք երկրներում՝ բարձրաստիճան պալատական պաշտոնյա՝ խորհրդական:

2.Կապույտով նշված բառերը բաժանիր բաղադրիչների:

կիսավեր —  կես-ավեր

մոխրոտ — մոխիր-ոտ

լավություն- լավ-ություն

թագավոր- թագ-ավոր

աղբանոց- աղբ-անոց

Վերնագրիր հատվածը:

3.Վերնագրիր հատվածը:

4.Փորձեք բացատրել հեքիաթի վերնագիրը՝ ուշադրություն դարձնելով դրա ուղղագրությանը:

Կոտորակները բերե՛ք 24-ի հավասար ընդհանուր հայտարարի.

3/2 և 5/6     36/24  20/24

¾ և 17/6   18/24   68/24

13/6 և 14/3   52/24  112/24

1/12 և 5/8  2/24   15/24

Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի .

1/6 և 8/15    1/6=5/30 8/15=16/30

8/3 և 7/12   8/3=32/12  7/12

1/48 և 75/12 1/48  300/48

9/50 և 24/25  9/50    48/50

Նախագիծ

Ընթերցում եմ և առաջարկում եմ ընթերցել

1. Գրե՛ք այն կոտորակը, որին հավասար է տրված բաժինների գումարը
   • 1/7+1/7+1/7+1/7
   • 1/48+1/48+1/48+1/48
2. Բաժինների գումարի տեսքով ներկայացրե՛ք սովորական կոտորակները
   • 7/9
   • 14/5
   • 28/3
   • 8/9
3. Քանի՞ աստիճան է ուղիղ անկյան 5/6 մասը   1. 90։6=15 2.15×5=75 Պատ.՝75աստիճան

4. Քանի՞ դմ է

• 2/5 մ-ը
• 3/20 կմ-ը
• Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրեու դեպքում կստացվի ճիշտ հավասարություն
  • 6 x 18=(49+5)x2
  • (2×1)x48=96
• Կատարե՛ք գործողությունները

  • (93120-3620): (482+234)=89500։716=125

  • (696259-1435) : (392+2752)=694824։3144=221
• Կոտորակների հավասարության պայմանի հիման վրա ստուգե՛ք, թե իրար հավասար են հետևյալ կոտորակները
  • 4/3 և 12/36
  • 88/16 և 11/2
  • 21/14 և ¾
  • 4/3 և 16/4
• Աստղանիշի փոխարեն տեղադրեք այն թիվը, որի դեպքում կստացվի հավասարություն
  • 2/5 = */20
  • 2/3 = * /27
  • 7/8 = 21/*

Տեքստից դուրս գրել անցյալ ժամանակաձևով գրված բայերը:

lived,

called,

bought,

took,

calmed,

passed,

waited,

saw,

raised,

stopped,

«asked,

couldn’t,

grabbed,

came,

told,

gave,

glanced,

noticed,

climbed,

walked,

loaded,

was,

Տեքստից դուրս գրել գոյականները:

Butter, rice, husband, wife, horse, brother, sister,feet.

Գրել տեքստի կարմիրով նշված բառերի հոմանիշները:

return-comeback

ashamed-shy

stupid-dumb 

village-country

climb-mountin

realised- understand 

Գրել տեքստի կապույտով գրված բառերի հականիշները:

long-short

always-never

sit-stand

his-her

after-before

day-night

Fast-slow

Taken- gaven

walk- stopped